Μαζί με τον Ν., συνελήφθη και ο 23χρονος Χασάν. Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από την Τουρκία, οδήγησε τη λέμβο. Εξαιτίας αυτού, κατηγορείται για «μεταφορά 24 υπηκόων τρίτων χωρών στην ελληνική επικράτεια χωρίς άδεια» (διακίνηση), με τις επιβαρυντικές περιστάσεις της «έκθεσης σε κίνδυνο της ζωής 23 ατόμων» και της «πρόκλησης του θανάτου ενός ατόμου» - του γιου του Ν. Ο Χασάν αντιμετωπίζει ποινή ισόβιας κάθειρξης για τον θάνατο ενός ατόμου συν επιπλέον 10 χρόνια φυλάκισης για κάθε μεταφερόμενο άτομο, που ανέρχεται συνολικά σε 230 χρόνια συν ισόβια κάθειρξη.

Ενώ η περίπτωση του Ν. αποτελεί την πρώτη του είδους του, οι κατηγορίες για «διακίνηση» που απαγγέλθηκαν στον Χασάν δεν αποτελούν μεμονωμένο περιστατικό, αλλά τυπικό χαρακτηριστικό της αποτρεπτικής πολιτικής της Ευρώπης. Όπως καταγράφεται από την CPT – Aegean Migrant Solidarity, την borderline – Europe και το Deportation Monitoring Aegean, η απόδοση τέτοιων κατηγοριών γίνεται συστηματικά από το ελληνικό κράτος εδώ και αρκετά χρόνια. Η βάση γι’ αυτό είναι η παράλογη αντίληψη ότι όποιος/α βρεθεί να οδηγεί ένα όχημα στα ελληνικά σύνορα που μεταφέρει ανθρώπους που ζητούν προστασία, διαπράττει έγκλημα – ακόμη και αν ο ίδιος/η ίδια ζητάει η προστασία. Συνήθως, η αστυνομία συλλαμβάνει ένα ή δύο άτομα ανά λέμβο, στέλνοντας εκατοντάδες μετανάστ(ρι)ες κατευθείαν από τη θάλασσα στη φυλακή.

Παρόλο που η στοχοποίηση και ποινικοποίηση Ευρωπαίων διασωστών/στριών στη θάλασσα και ακτιβιστών/στριών λαμβάνει μεγάλη δημοσιότητα, η καθημερινή πρακτική της φυλάκισης μη-Ευρωπαίων που αντιμετωπίζουν τις ίδιες κατηγορίες περνά σχεδόν απαρατήρητη. Ωστόσο, αποτελούν την πλειονότητα όσων συλλαμβάνονται και φυλακίζονται με την κατηγορία της «διευκόλυνσης παράνομης εισόδου», ή αλλιώς της «διακίνησης». Δεδομένου ότι συλλαμβάνονται αμέσως κατά την άφιξη τους, οι περισσότεροι/ες από αυτούς/ές δεν έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη νομική υπεράσπιση, πόσο μάλλον σε εξωτερική υποστήριξη. Με τα ελληνικά δικαστήρια ενίοτε να τιμωρούν τη «διακίνηση» αυστηρότερα από τον φόνο, αυτό έχει ως αποτέλεσμα άνθρωποι που ήρθαν στην Ευρώπη αναζητώντας ασφάλεια να κλείνονται πίσω από τα κάγκελα για δεκαετίες.

Οι κατηγορίες απαγγέλλονται παρά το γεγονός ότι η πολιτική κλειστών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκάζει τους ανθρώπους να βασίζονται σε επικίνδυνους τρόπους μετακίνησης και σε άλλους ανθρώπους που τους βοηθούν να περάσουν. Καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμες ασφαλείς και νόμιμες δίοδοι, οι λεγόμενοι «διακινητές» είναι στην πραγματικότητα ο μόνος τρόπος για να φτάσουν οι άνθρωποι σε ασφαλές έδαφος. Ωστόσο, το να διώκεις τους ίδιους τους πρόσφυγες για «διακίνηση» συνιστά μια κατά μέτωπο επίθεση στο δικαίωμα στο άσυλο.

Δημήτρης Χούλης, δικηγόρος: «Με τον τρόπο αυτό, ποινικοποιούμε τους αιτούντες άσυλο που δεν έχουν καμία εναλλακτική λύση. Υπάρχει ένα

τμήμα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού όπου το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να οδηγήσουν τη βάρκα για να σώσουν τη ζωή τους».

Χασάν: «Είμαστε απλώς μετανάστες και όταν οι μετανάστες θέλουν να έρθουν, οι διακινητές δεν έρχονται. Θα αναγκάσουν τους μετανάστες να

φέρουν οι ίδιοι τη βάρκα στον προορισμό της, είτε ξέρουν να οδηγούν βάρκα είτε όχι».

Ο Χασάν κατηγορήθηκε παρά το γεγονός ότι οι άλλοι επιβάτες, συμπεριλαμβανομένου του Ν., δήλωσαν ότι απλώς πήρε το τιμόνι όταν κάποιος έπρεπε να το πάρει. «Ο Xασάν κουβαλούσε στην πλάτη του την παράλυτη μητέρα του όταν μπήκαμε στη βάρκα», θυμάται ο Ιμπραΐμ, ένας από τους επιζώντες. Ο Ν. τονίζει ότι δεν κατηγορεί τον Χασάν για τον θάνατο του παιδιού του, αλλά το γεγονός ότι δεν είχαν άλλη επιλογή από το να κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι.

Ν.: «Όσες φορές και να το επαναλάβει κανείς, δεν έφταιγε αυτός που οδήγησε τη βάρκα. Είναι απλά ένας μετανάστης και η οικογένεια του ήταν

επίσης εκεί, δεν έκανε τίποτα κακό, δεν πρέπει να κατηγορηθεί. Μόνο αυτό ζητώ, θέλω αυτό το άτομο να αφεθεί ελεύθερο».

Ο Ν. κατέθεσε μήνυση κατά του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος στις 23 Μαρτίου 2021 για καθυστέρηση της διάσωσης και παράλειψη παροχής βοήθειας που οδήγησε στον θάνατο του γιου του. Στην ταφόπλακα του γιου του αναγράφεται: «Δεν ήταν η θάλασσα, δεν ήταν ο αέρας, είναι οι πολιτικές και ο φόβος».

Το ναυάγιο της 7ης Νοεμβρίου 2020 και ο θάνατος του γιου του Ν. δεν ήταν ούτε σφάλμα του Ν. και του Χασάν, ούτε μία ατυχής τραγωδία. Είναι άμεσο

αποτέλεσμα του κλιμακούμενου κλεισίματος των συνόρων από την Ε.Ε., που δεν αφήνει στους ανθρώπους άλλη επιλογή από το να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους σε όλο και πιο επικίνδυνα ταξίδια. Ο Ν. και ο Χασάν χρησιμοποιούνται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι για να αποσπάσουν την προσοχή από την ευθύνη της Ε.Ε. για αυτούς τους θανάτους, μεταθέτοντας την ευθύνη σε εκείνους που ήδη υποφέρουν τα μέγιστα.

Στην προσπάθειά της να εμποδίσει τους ανθρώπους να έρθουν στην Ευρώπη με κάθε μέσο, η Ε.Ε. καταφεύγει σε όλο και πιο σκληρά και παράλογα μέτρα.

Hasan: “This must end. I am the caretaker of my family and I have to support them, because my mother is paralyzed, I have a sister that is very young

and my brother has psychological problems. I really need to be with them. Their only caretaker is me. And now, because of this boat driver story I just

don’t know what I should do.”

Χασάν: «Όλο αυτό πρέπει να τελειώσει. Είμαι υπεύθυνος για τη φροντίδα της οικογένειάς μου και πρέπει να τους στηρίξω. Η μητέρα μου είναι

παράλυτη, έχω μία αδελφή που είναι πολύ μικρή και ο αδελφός μου έχει ψυχολογικά προβλήματα. Πρέπει πραγματικά να είμαι μαζί τους.

Είμαι ο μοναδικός κηδεμόνας που έχουν. Και τώρα εξαιτίας της ιστορίας με την οδήγηση της βάρκας, δεν ξέρω τι πρέπει να κάνω».

Απαιτούμε: